علت هنگ کردن لپ تاپ چیست؟ چه باید کرد؟

 اگر سر و کارتان با لپ تاپ باشد و کارتان وابسته به آن، حتما با اتفاق ناگوار هنگ کردن یا همان قفل شدن و فریز شدن سیستم روبه رو شده‌اید؛ یک شوک ناگهانی، درست در وسط کار. اما علت هنگ کردن لپ تاپ چیست؟ در مواجه با آن چه باید کرد؟

این حادثه چندان دور از پیش بینی نیست؛ به همین دلیل اگر کارتان وابسته به کامپیوتر ( از نوع رومیزی یا لپ تاپ) است، باید نکاتی درباره مواجه با مشکلات سیستم مثل هنگ کردن یاد بگیرید تا کارتان را به صورت اورژانسی راه بیندازید. 

بیشتر بخوانید: 5 علت خرابی باتری لپ تاپ

علت هنگ کردن لپ تاپ و راه حل آن

در این مطلب به مشکل هنگ کردن لپ تاپ و نحوه رفع این مشکل می‌پردازیم.

یک دقیقه به آن فرصت دهید تا به نتیجه برسد

اگر در حال انجام یک کار مخصوصاً کاری که  CPU را به شدت درگیر می‌کند، هستید، گاهی اوقات همه چیز برای لحظه‌ای معلق می‌ماند و باعث می‌شود فکر کنید لپ تاپ شما هنگ کرده است. اگر به نظر می‌رسد که کامپیوتر  شما هنگ کرده یا در اصطلاح دیگرش، قفل شده است، چند دقیقه به آن فرصت دهید تا کاری را که انجام می‌دهد به پایان برساند.

به احتمال زیاد، دوباره شروع به کار خواهد کرد؛ به خصوص اگر یک اتفاق تصادفی باشد و نه یک مشکل مزمن. هم چنین، مطمئن شوید که ماوس شما به درستی کار می‌کند. ممکن است اتصال ماوس شما به تازگی قطع یا باتری آن تمام شده باشد، که می‌تواند باعث ایجاد توهم هنگ کردن کامپیوتر شود.

برنامه مشکل آفرین را حذف کنید

اگر ویندوز بازیابی نشد یا پس از بازیابی دوباره هنگ کرد، وقت آن رسیده که از فرمول زیر استفاده کنید:

: Ctrl + Alt + Delete این ترکیب را روی صفحه کلید خود بزنید و گزینه Task Manager را از صفحه نمایش انتخاب کنید تا لیستی از برنامه‌های در حال اجرا را ببینید. کاربران مک می‌توانند از دستور Command + Option + Escape برای باز کردن منوی مشابه استفاده کنند.

برنامه‌ای که اجرای آن مختل شده، انتخاب و روی دکمه پایان کار کلیک کنید. اگر مشکل یک برنامه خاص باشد، این روش جواب می‌دهد و  سیستم عامل شما باید به محض بستن برنامه مورد نظر از وضعیت هنگ خارج شود.  برای ادامه کار می‌توانید آن را مجددا راه اندازی کنید اما اگر همیشه هنگام اجرای این برنامه خاص، کامپیوتر شما هنگ می‌کند، ممکن است لازم باشد آن را حذف و یک برنامه  جایگزین پیدا کنید. اگر برنامه آنقدر فشرده و سنگین است که در توان کامپیوتر شما نیست، شاید نیاز به ارتقای سخت افزار خود داشته باشید.

بیشتر بخوانید: صدای بوق لپ تاپ را چگونه متوقف کنیم؟

Task Manager مرورگر خود را بررسی کنید

گاهی اوقات، کامپیوتر  شما به خوبی کار می‌کند اما مرورگر شما در صفحه خاصی گیر می‌افتد و چون  بسیاری از کارهایی که ما در کامپیوتر‌ها انجام می‌دهیم از طریق مرورگرهاست، کل کامپیوتر  شما هنگ می‌کند، در حالی که مشکل فقط یک صفحه است. در این مواقع، Task Manager ویندوز به شما می‌گوید که مرورگر پاسخ نمی‌دهد، اما اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد علت آن داشته باشید، باید عمیق‌تر جستجو کنید.

در کروم و اج، Shift + Esc را فشار دهید تا Task Manager مرورگر را ببینید. در فایرفاکس، می‌توانید روی دکمه منو کلیک کنید و به ابزارهای بیشتر > Task Manager بروید. این قسمت، به شما اطلاعات خوبی می‌دهد:

– چه فرآیندهایی در حال اجرا در مرورگر هستند

– احتمالا کدام صفحه مسدود شده یا  به شدت CPU و حافظه کامپیوتر شما را درگیر کرده است.

همچنین ممکن است با یک برنامه افزودنی تضاد جدی داشته باشید؛ به عنوان مثال، افزونه Grammarly صفحه  Google Docs را دائماً مسدود می‌کند.  بنابراین سعی کنید افزونه‌های مرورگر را غیرفعال کنید تا ببینید آیا این مشکل را حل می‌کند یا خیر.

راه اندازی مجدد را  امتحان کنید

اگر حتی نمی‌توانید Task Manager را باز کنید، کامپیوتر شما کاملا قفل شده، تنها راه برای به حرکت درآوردن مجدد آن این است: دکمه روشن/خاموش را فشار داده و نگه دارید تا کامپیوتر خاموش شود؛ سپس دکمه پاور را دوباره فشار دهید تا از ابتدا پشتیبان‌گیری شود.

اگر در هنگام هنگ کردن یا به اصطلاح دیگر فریز شدن کامپیوتر، روی چیز مهمی‌ کار می‌کردید، بسته به برنامه و نحوه مدیریت اسناد ذخیره‌نشده در آن برنامه، ممکن است بتوانید کارهای انجام شده را بازیابی کنید. به عنوان مثال، مایکروسافت ورد، اکسل و پاورپوینت در حین کار ذخیره خودکار انجام می‌دهند  و اغلب می‌توانید دفعه بعد که برنامه را باز می‌کنید، آنها را بازیابی کنید. همچنین می‌توانید در برنامه‌ای که هستید به  File > Info > Manage Document(s) > Recover Unsaved Document بروید و برنامه خود را بازیابی کنید. این روش، لزوماً هر بار کار نمی‌کند، اما ارزش امتحان کردن را دارد.

بیشتر بخوانید: شارژ لپ تاپ با پاوربانک؛ بایدها و نبایدها

مانیتور قابلیت اطمینان را بررسی کنید

اگر هنوز نمی‌توانید علت قفل شدن یا همان هنگ کردن کامپیوتر خود را تشخیص دهید، باید عیب یابی بیشتری انجام دهید. در این مواقع، توصیه می‌کنم از مانیتور قابلیت اطمینان ویندوز کمک بگیرید؛ ابزاری که کمتر شناخته شده و در تنظیمات ویندوز مدفون شده است. منوی Start را باز کنید، “reliability” را جستجو کنید و روی گزینه View reliability history که ظاهر می‌شود کلیک کنید.

نموداری از قابلیت اطمینان کامپیوتر  شخصی خود در طول زمان، با گزارش‌های خرابی، سایر مشکلات در کنار به روز رسانی‌ها و برنامه‌های تازه نصب شده را مشاهده خواهید کرد. اگر بتوانید خطایی را پیدا کنید که تقریباً همزمان با شروع مشکل هنگ کردن کامپیوتر شما، فهرست شده است، به احتمال زیاد، عیب یابی کامپیوتر خود را انجام داده‌اید. Reliability Monitor  هم چنین به شما این امکان را می‌دهد که جزئیات فنی را مشاهده و پایگاه داده مایکروسافت را برای حل مشکل بررسی کنید. این جزئیات ممکن است دارای کدهای خطا باشد که می‌توانید برای شناسایی کدها جستجو کنید.

اگر این موارد کمکی نکرد، از نمودار نیز برای اطلاع از اینکه چه برنامه‌ها یا به‌روزرسانی‌هایی قبل از شروع انجماد نصب شده‌اند، استفاده کنید. اگر به نظر می‌رسد یک برنامه یا به‌روزرسانی جدید دلیل آن است، سعی کنید از System Restoreto استفاده کنید و کامپیوتر  خود را به حالت قبل از نصب برگردانید.

درباره صفحه آبی مرگ بیشتر بدانید

اگر هنگ کردن کامپیوتر  شما در نهایت با صفحه آبی و آیکون غمگین مرگ همراه شود، با اطلاعات بیشتری درباره دلیل این هنگ کردن مواجه می‌شوید. کد QR و «کد توقف» روی صفحه آبی نقطه شروع مناسبی برای تحقیق شما هستند، اما کافی نیستند. به همین دلیل است BlueScreenView را نیز بررسی کنید، ابزار رایگانی که فایل dump می‌خواند؛ فایلی که کامپیوتر شما هنگام هنگ کردن می‌سازد. این اطلاعات کمی فنی است اما راهنمای خوبی برای شروع عیب یابی سیستم است.

سازندگان BlueScreenView ابزارهای دیگری را هم برای تشخیص دلیل هنگ کردن سیستم‌ها پیشنهاد می‌دهند مانند WhatIsHang و AppCrashView، که ممکن است ارزش امتحان کردن را داشته باشند.

بیشتر بخوانید: علت نمایش صفحه آبی (Blue Page) در ویندوز

سخت افزارهای تازه را دوباره نصب کنید

اگر اخیراً سخت‌افزار جدیدی نصب کرده‌اید، سعی کنید درایورهای آن را حذف و دوباره نصب کنید. شاید تداخلی میان درایوهای جدید و قدیمی‌ترها به وجود آمده باشد.  DDU به طور خاص یک ابزار عالی برای درایورهای گرافیکی و صوتی است که با یکدیگر تداخل دارند.

یک اسکن بدافزار انجام دهید

مانند سایر اشکالات کامپیوتر ، اسکن بدافزار و بررسی اینکه آیا چیزی باعث ایجاد مشکلات شما شده است، هرگز ضرری ندارد؛ به خصوص اگر مدتی است این کار را انجام نداده باشید. یک اسکنر رایگان مانند Malwarebytes بگیرید، اجازه دهید هارد دیسک شما را بچرخاند و ببینید آیا مشکلی ظاهر می‌شود یا خیر.

هارد دیسک خود را چک کنید

خرابی هارد دیسک می‌تواند باعث هنگ کردن و  سایر مشکلات مشابه شود، بنابراین در حین اجرای اسکن، سلامت هارد دیسک خود را نیز بررسی کنید. می‌توانید این کار را با اجرای wmic diskdrive get model، وضعیت در Command Prompt انجام دهید، اما برای اطلاعات بیشتر درباره سلامتی، CrystalDiskInfo را برای ویندوز (رایگان) یا DriveDx را برای macOS  اجرا کنید. اگر این ابزار به درایو شما «OK»  نداد؛ می‌تواند دلیل مشکل هنگ کردن سیستم شما باشد.

مراقب گرمای بیش از حد باشید

گرمای بیش از حد اغلب می‌تواند باعث هنگ کردن کامپیوتر شما شود، بنابراین اگر بارها و بارها این مشکل را مشاهده کردید، شاید خنک کننده شما مقصر باشد. یک مانیتور دما مانند Core Temp را نصب کنید، گزینه‌های آن را طوری تنظیم  که دما را در نوار ابزار به شما نشان دهد تا همیشه قابل مشاهده باشد.

دفعه بعد که کامپیوتر  شما هنگ کرد، می‌توانید یک نگاه سریع به نماد Core Temp بیندازید تا ببینید آیا گرما ممکن است مشکل شما باشد یا خیر. اگر دما 90 درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد، کامپیوتر  شما بیش از حد گرم شده است.

مراقب صدای فن بلند باشید که می‌تواند به شما بگوید کامپیوتر شما بیش از حد داغ شده است. گرد و غبار کامپیوتر را با گردگیری پاک کنید. مطمئن شوید که فن شما واقعاً کار می‌کند؛ اگر هر یک از آنها نمی‌چرخد، ممکن است بلبرینگ خراب شده باشد و نیاز به تعویض فن داشته باشید.

بیشتر بدانید: ارتقا رم لپ تاپ؛ نکات مهم و راهنمای خرید رم

رم خود را تست کنید

حافظه بد همچنین می‌تواند عامل قفل کردن دستگاه‌ها باشد، بنابراین اگر مشکوک هستید که ممکن است یک بخش از رم از کار افتاده باشد، وقت آن رسیده است که آزمایش‌هایی را انجام دهید. منوی Start را باز کنید و “ابزار تشخیص حافظه ویندوز” را جستجو کنید. کامپیوتر  شما را راه اندازی مجدد، حافظه شما را آزمایش می‌کند و در صورت مشاهده هر گونه مشکلی به شما اطلاع می‌دهد. همچنین می‌توانید Memtest86+ را امتحان کنید، یک دیسک بوت منبع باز که آزمایش‌های دقیق‌تری را انجام می‌دهد.

اگر همه تست‌ها درست از آب درآیند، ممکن است رم کافی نداشته باشید؛ Ctrl + Shift + Esc را فشار دهید تا دفعه بعد که با مشکل مواجه شدید، Task Manager ظاهر شود و روی برگه Performance کلیک کنید. اگر حافظه شما به حداکثر رسیده است، باید به فکر تغییرات جدی‌تر باشید.

مدل لپ تاپ خود را در گوگل جستجو کنید تا بفهمید چه نوع رمی دارید، چه چیزی باید بخرید و چگونه آن را جایگزین کنید. اگر RAM شما روی مادربرد لحیم شده است – مانند لپ تاپ های اپل و بسیاری از لپ تاپ های جدید نازک و سبک – ممکن است مجبور شوید کلاً یک لپ تاپ جدید بخرید.

سخن آخر